Protestantse Gemeente Dreischor-Noordgouwe

Driekoningenkerk Noordgouwe: de restauratie van 1952 en daarna

Het schoolgebouwtje uit 1840, dat intussen dienst was gaan doen als gemeentehuis en consistorie, werd afgebroken, terwijl de beide zijbeuken en de tussenliggende triomfboog in ere werden hersteld. Alle banken, incl. de oude kerkenraads- en notabelenbanken, werden uit het koor verwijderd en kwamen niet meer terug.

Het hardstenen doopvont is waarschijnlijk één der oudste overblijfselen uit de eerste tijden van het gebouw. Het kwam tijdens de restauratie van 1952-55 van onder de preekstoel (17e eeuw) te voorschijn en werd weer in zijn oude functie hersteld. De preekstoel  (foto uit 1977, gemaakt voor RCE) zelf miste nu zijn natuurlijke onderbouw. Hierin werd in 2001 voorzien door het aanbrengen van een nieuwe eikenhouten voet. In dat jaar kreeg de preekstoel ook een klankbord, wat oorspronkelijk komt uit de Engelse kerk te Middelburg.
Onder de houten vloer kwamen voorts vier grafstenen tevoorschijn. Drie liggen er in het koor. Eén  der best bewaarde is die welke werd vervaardigd voor Michiel Rombout Cools, overleden op 24 mei 1581 en in leven thesaurier van de stad Zierikzee. De kroonluchter in het koor werd na de voltooiing van de  restauratie geschonken door de zusters Schuurbeque Boeye te Den Haag die als kind op de buitenplaats Mon Plaisir hadden gewoond. De twee kleinere kroonluchters in het schip werden later verworven en bekostigd uit een legaat resp. uit een schenking van gemeenteleden.

De schilderijen in de twee zijbeuken zijn het werk van de destijds in Rotterdam werkzame schilder M.A.(Arie) Schipper (1897-1987) ter herinnering aan de Watersnoodramp. Zij waren een geschenk van de burgerij aan de (burgerlijke) gemeente Noordgouwe en bestemd voor het nieuwe gemeentehuis van het dorp, maar toen dat als gevolg van een gemeentelijke herindeling in 1966 werd gesloten, moest er een andere plaats voor worden gezocht en kregen ze na een omzwerving van veertig jaar uiteindelijk een plaats in de kerk. Het schilderij in het zuidertranscept beeldt de titanenstrijd uit die de mannen van Noordgouwe begin februari 1953 met de elementen leverden toen de Schouwse dijk het bij Kakkersweel (aan de weg naar Kerkwerve) had begeven. Zij slaagden er enige dagen later in het gat te dichten, waardoor het dorp voor overstroming werd behoed. Het andere schilderij beeldt het geluk uit dat de bevolking vervulde toen het gevaar geweken was en de elementen tot rust waren gekomen. Behalve de gestileerde moeder en kind zijn er op dit schilderij een aantal voor Noordgouwe karakteristieke gebouwen afgebeeld. Hiertoe behoren natuurlijk de kerk (nog mèt aanbouw), de hofstede Rozegaard met inrijhek aan de Kloosterweg, het tuinhuis van café (later hostellerie) Schuddebeurs en de buitenplaats Heesterlust.

Bij de ingang van de kerk was het vroegere  torenuurwerk te bezichtigen, dat tot 1966 dienst deed en elke dag omstreeks twaalf uur met de hand moest worden opgewonden. Het werd in 1905 vervaardigd door de firma B. Eijsbouts te Asten en omvat twee naast elkaar geplaatste tandwielsystemen. Het linker is bestemd voor het zgn. gaand werk, dat zorgt voor de feitelijke tijdmeting. Het voorziet in een constante kracht, waardoor de aandrijving van de slinger wordt losgekoppeld van de wijzeraandrij-ving en een zeer nauwkeurige tijdsaanduiding wordt verkregen. Aan de voorzijde bevindt zich een controlewijzerplaatje, waarop de tijd viel af te lezen die op de toren werd aangegeven. Het andere tandwielsysteem is bestemd voor het uurslagwerk. Dit is van het zgn. sluitrad-type en dient om op elk heel en half uur signalen af te geven aan de torenklok. De slaghamer werd bediend door middel van staaldraden. De torenklok is eveneens - maar op eigen risico! - te bezichtigen en is voorzien van een opschrift  luidende: “Ps 106 : 1. – Deze klok werd vervaardigd ter vervanging van de in 1701 door Pieter Vermaten te Amsterdam gegoten klok die op 5-4-1943 werd weggevoerd. 1947 - Gegoten door Jacobus van Bergen te Midwolda”.

Noordgouwe, juni 2012        D.M.Schorer

terug

Protestantse Gemeente Dreischor-Noordgouwe

Doopvont Noordgouwe

Protestantse Gemeente Dreischor-Noordgouwe is een samenwerkingsverband van de Protestantse Gemeente Dreischor en de Protestantse Gemeente Noordgouwe.